Słowniku etymologicznym języka polskiego
  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • Pochodzenie móc

    29.05.2022
    29.05.2022

    Szanowni Państwo!

    Usłyszałem wczoraj na lekcji niemieckiego, że polskie słowo mogę pochodzi od niemieckiego mögen oznaczającego móc. Chciałbym zapytać, czy ta forma oraz inne formy tego słowa (móc, możemy itd.) faktycznie były starsze i to od nich język polski, a może też i inne języki słowiańskie, wzięły swoje formy.

    Z góry dziękuję za wszelką odpowiedź.


    Z wyrazami szacunku

    Adrian

  • Pochodzenie nazwy rzeki Kacza w Gdyni

    23.12.2020
    23.12.2020

    Proszę o pomoc w sprawie ustalenia etymologii nazwy rzeki Kacza w Gdyni. Rzeka pod tą nazwą wzmiankowana jest już w 1236 roku jako Cacza i Kacza. Raczej nie może chodzić tu o kaczkę, gdyż to słowo pojawiło się dopiero w XIV wieku. Prawdopodobnie jest to nazwa swojska – ludowa. Czy może nawiązywać do imienia Katarzyna lub czasownika kakać? Dziękuję za wszelkie wskazówki.


    Pozdrawiam

    Anna Purtkowska

  • Pochodzenie słowa izba w polszczyźnie

    22.07.2021
    22.07.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o hipotezy etymologów na temat pochodzenia słowa izba.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • Pochodzenie wyrazów

    11.06.2023
    11.06.2023

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać jaka jest zasada rozpoznawania wyrazów rodzimych i obcych?

    Pozdrawiam

    Alicja

  • Pomnę i niepamięć

    19.12.2020
    19.12.2020

    Jaka jest etymologia wyrazu zapomnieć i dlaczego w języku rosyjskim bardzo podobnie brzmiące (zapomnit') znaczy coś dokładnie odwrotnego, czyli 'zapamiętać'?

  • Przedstawmy sobie park

    13.06.2021
    13.06.2021

    Dzień dobry!

    Przygodach dobrego wojaka Szwejka jest zdanie  Przedstawmy sobie park przy placu Karola... . Po niemiecku przedstawiać i wyobrażać to to samo słowo. Czy tutaj język niemiecki wpłynął na czeski, a potem zostało to przetłumaczone, czy po polsku przedstawiać znaczyło kiedyś 'wyobrażać'? 

     Pozdrawiam Marcin Nowak

  • Sądek a sąd

    24.01.2022

    Dzień dobry,

    Interesuje mnie etymologia słów sąd (ocena, wyrok) i sądek (naczynie).

    W jaki sposób z jednego korzenia powstały słowa o tak różnym znaczeniu (wydaje się, jakby nie było między nimi żadnego związku) ?


    Pozdrawiam

  • skon i zgon
    30.04.2014
    30.04.2014
    Dlaczego rzeczownik od czasownika skonać brzmi po polsku zgon, a nie skon, jak w języku czeskim?
  • skrewić i pohaniec
    23.12.2002
    23.12.2002
    Co znaczy skrewić i czemu rzeczownika pohaniec (to tyle co poganin?) nie ma w Innym słowniku?
    Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego